İstanbul’un Fethi (1453)
Coğrafi konumundan dolayı İstanbul, çok önemli bir şehirdi. Osmanlı Devleti için de stratejik öneme sahip bir şehirdi. Çünkü Bizans’ın elinde olan bu şehir, Osmanlı Devleti’nin Anadolu ve Rumeli toprakları arasında bulunuyordu. Ayrıca Bizans sık sık Avrupa devletlerini ve Anadolu beyliklerini Osmanlı Devletine karşı kışkırtıyordu.
İstanbul’u Fatih Sultan Mehmet’ten Önce Kuşatan Osmanlı Padişahları;
Fatih’ten önce Bizans’ı Yıldırım Bayezid, Musa Çelebi Ve II. Murat kuşatmış ancak alamamışlardır.
Ayrıca 1453 yılına kadar farklı zamanlarda, Avarlar, Araplar, Avrupalılar ve tarafından defalarca kuşatılmıştı. Ancak hiçbir devlet bu şehri almayı başaramamıştı.
İstanbul’un Fethinin Nedenleri
- İstanbul’un Osmanlı Devletinin toprak bütünlüğünü bozması ve Osmanlı ordusunun Anadolu’dan Rumeli’ye, Rumeli’den Anadolu’ya geçişini engellemesi.
- İstanbul ve Boğazların jeopolitik önemi.
- İstanbul ve Boğazların önemli kara ve deniz ticaret yolları üzerinde yer alması.
- Bizans imparatorlarının sık sık Avrupa devletlerini, Anadolu beyliklerini ve Osmanlı şehzadelerini Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtmaları.
- Hz. Muhammed’in (s.a.v.) methine mazhar olmak istenmesi.
İstanbul’un Fethi İçin Yapılan Hazırlıklar
İstanbul’u almak için Yapılan Hazırlıklar,
- Karadeniz yolu ile Boğazdan, Bizans’a gelebilecek yardımları ve Türk ordusu için tehlikeleri önlemek için Yıldırım Bayezid’in yaptırdığı Anadolu Hisarı ‘nın karşısına Rumeli Hisarı’nı (Boğazkesen) yaptırdı.
- İstanbul’u denizden de kuşatmak için 400 parçalık büyük bir donanma hazırladı.
- Vize ve Silivri kaleleri alınarak Bizans’ın batı ile bağlantısı kesildi.
- Büyük toplar döktürdü. Aşırtmalı gülleler atabilen havan topları yaptırdı.
- Mora yarımadası ve Balkanlara ordu göndererek Avrupa’dan Bizans’a gelebilecek yardımları engellemişlerdir.
Bizans’ın Kuşatmaya Karşı Yaptığı Hazırlıkları
- İstanbul surları tamir ettirildi.
- Haliç’in ağzına zincirler gerdirdi.
- Grejuva (Rum Ateşi) denilen silahların sayısı artırıldı.
- Avrupa’dan yardım istedi.
İstanbul’un Kuşatılması ve Fethi
- Mehmet, Bizans imparatoruna elçi göndererek teslim olmasını istedi. Ancak imparator Konstantin bu teklif kabul etmeyince İstanbul kuşatması 6 Nisan 1453’te başladı.
Surların Haliç tarafından da kuşatılması gerekiyordu. II. Mehmet bunun için 70 kadar gemiyi karadan yürüterek Haliç’e indirdi. Böylece kuşatmada donanmanın da desteği sağlanmış oldu.
53 sonra Osmanlı ordusu 29 Mayıs 1453 tarihinde topların açtığı gediklerden İstanbul’a girdi ve İstanbul’u fethetti.
- Mehmet’e ülke açan, fetheden anlamında ‘Fatih’ unvanı verildi.
İstanbul’un Fethinin Sonuçları
İstanbul’un Fethinin Türk Tarihi Açısından Sonuçları
- Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğü sağlanmış, Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki engel ortadan kalkmıştır.
- Osmanlı Devleti’nin başkenti Edirne’den İstanbul’a taşınmış ve son başkenti olmuştur.
- Fatih ve Türk ordusu Hz. Muhammed’in (s.a.v.) methine mazhar oldu.
- Osmanlı Devlet’inin İslam dünyasındaki saygınlığı arttı.
- Bizans imparatorluğu yıkılınca Osmanlı Şehzadelerini, Avrupa devletlerini ve Anadolu Beyliklerini Osmanlı Devleti’ne kışkırtan bir devlet ortadan kalkmıştır.
- İstanbul Boğazının Türklerin eline geçmesiyle Karadeniz – Marmara- Ege ticaret yolları denetim altına alınmıştır. Bu durum Osmanlı ekonomisini güçlendirmiştir.
- Osmanlı Devleti bir imparatorluk haline geldi.
- Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Devri sona erdi, Yükselme Dönemi başladı.
İstanbul’un Fethinin Dünya Tarihi Açısından Sonuçları
- Bizans İmparatorluğu (Doğu Roma) yıkıldı.
- Büyük güçlü topların surları yıkabileceği ortaya çıkmıştır. Avrupalı krallar, aynı yolla derebeylerin büyük sularla çevrili şatolarını yıkarak feodaliteyi ortadan kaldırmışlardır. Böylece Avrupa’da güçlü krallıklar ortaya çıkmıştır.
- Osmanlılar, Boğazlara hâkim olunca İpek Yolu’nu kontrol etmeye başladılar. Osmanlıya bağımlı olmak istemeyen Avrupalılar doğuya giden yeni yollar aramaya başladılar. Bunun sonucunda Coğrafi Keşifler gerçekleşmiştir.
- İstanbul’un fethi ile Orta Çağ bitti, Yeni Çağ başladı.
- İstanbul’un fethinden sonra Bizans’ın bilim adamları İtalya’ya gitti. Bu durum İtalya’da Rönesans’ın başlamasını sağladı.