TBMM’nin Açılışı
23 Nisan 1920
İstanbul’un 16 Mart 1920 tarihinde İtilaf Devletleri tarafından resmen işgali üzerine, Mustafa Kemal’in 19 Mart 1920 tarihinde yayımladığı genelgeye göre tüm ülkede seçimler yapıldı. İstanbul’dan kaçarak Ankara’ya gelen milletvekilleri ve yeni seçilen milletvekillerinin katılımı ile TBMM, 23 Nisan
1920 tarihinde Ankara’da törenle açıldı. Yani Mebusan Meclisinin dağıtılması TBMM’nin Ankara’da açılmasına zemin hazırlamıştır.
ÖNEMLİ: TBMM’nin açılması, Milli Egemenlik ilkesi ile ilgilidir. Cumhuriyetin ilanı için atılan en önemli adımdır. Yeni bir devlet kurulduğunun ispatıdır.
NOT: Devletin Yasama-Yürütme-Yargı görevi TBMM’de toplanmıştır. Buna güçler birliği denilir. Güçler Birliği Demokratik olmasa da amaç; Kurtuluş Savaşı’nda kararların hızlı alınabilmesi ve uygulanabilmesidir.
NOT: TBMM, Meclis hükümeti prensibini benimsemiştir. Günümüzde ise kabine sistemi vardır.
Ankara milletvekili olarak TBMM’ye giren Mustafa Kemal meclis başkanı seçildi. Mustafa Kemal 24 Nisan’da meclise bir önerge verdi.
Bu önergeye göre;
- Hükümet kurmak zorunludur.
- Geçici bir hükümet başkanı tanımak veya padişah vekili atamak doğru değildir.
- TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. (Osmanlı yönetimi yok sayılarak milli egemenlik ilkesi benimsenmiştir)
- TBMM yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır. Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir.
- Meclis başkanı aynı zamanda hükümetin de başkanıdır. ‘Meclis Hükümeti’ sistemini benimsemiştir
- Padişahın ve halifenin durumu daha sonra meclisin alacağı karara göre belirlenecektir. (Milli birliğin bozulmaması için padişah ve halifeyle ilgili olumsuz bir karar alınmamıştır.)