Bir Ülke Bir Bayrak Konu Özeti

Bir Ülke Bir Bayrak Konu Ders notu

Toplumda, düzenin sağlanması, huzurlu, güvenli yaşam ve adaletin gerçekleşmesi için herkesin uyması gereken kurallar konulmuştur. Kurallara uyulmadığında suç işlendiği gibi, toplumun işleyişi de bozulur. Öğreğin; Kırmızı ışıkta kimse durmaz ise trafikte karmaşa çıkar, kazalar artar, can ve mal kayıplarına neden olur.

Toplumsal yaşamı düzenleyen yasalar yazısız ve yazılı kurallar olmak üzere ikiye ayrılır.

NOT: Yazısız kurallarda davranışlarımız iyi-kötü, doğru-yanlış olarak değerlendirilir. Bunlara uymayan kişiler toplum tarafından ayıplanır, kınanır.

NOT: Yazısız kurallar toplumdan topluma değişiklik gösterebilir.

NOT: Yazısız kurallar zaman içinde değişikliğe uğrayabilir.

NOT: Yazılı kurallara uymayanlara devlet yaptırım (ceza) uygular, Yazısız kurallara uymayanlara ise devlet yaptırım (ceza) uygulamaz, ancak insanlar dışlar.

NOT: Bazı kurallar hem yazılı hem de yazısız kurallarda yer alır. Örnek: Hırsızlık yapmamak.

ANAYASA NEDİR: Yazılı kuralların en önemlisi anayasadır. Anayasa, bir devletin yönetim biçimini belirten, vatandaşların temel haklarını tespit eden yazılı belgedir. Anayasa devletin temel kanunudur. Bu bakımdan yasa, tüzük ve yönetmeliklerden önce gelir. Hiçbir kanun anayasaya aykırı olamaz.

Anayasanın Özellikleri:

• Kısa ve öz olarak hazırlanmıştır.
• Bütün konuların özüdür. Kanunlar anayasaya uygun olarak hazırlanır.
• Millet ya da milletin seçtiği temsilciler tarafından hazırlanıp kabul edilir.
• Vatandaşların temel hak ve görevlerini belirtir.
• Toplumun ihtiyaçları ve şartlar zamanla değiştiğinden dolayı anayasalarda da değişiklikler yapılabilir.

ÜLKEMİZDE KABUL EDİLMİŞ ANAYASALAR

1- 1921 Anayasası ( Teşkilat-ı Esasi) ( İlk Anayasamızdır.) (Güçler Birliği vardır.)

2- 1924 Anayasası

3- 1961 Anayasası

4- 1982 Anayasası ( Son Anayasamızdır.) ( Güçler ayrılığı vardır.)

Anayasalardaki maddeler zamanla meclis tarafından değiştirilebilir. Ancak ilk 3 maddesi değiştirilemez. Değiştirilmesi teklif dahi yapılamaz.

ANAYASAMIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ MADDELERİ

1.MADDE: Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.

2.MADDE: Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.

3.MADDE: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı İstiklal Marşı, Başkenti Ankara’dır.

NOT: Çabuk kararlar alınması için 1921 anayasasında Yasama, Yürütme ve Yargı yetkisi mecliste toplanmıştır. ( Güçler Birliği.)

NOT: Yasama, Yürütme ve Yargı yetkilerinin ayrı kurumlarda olmasına, Güçler Ayrılığı denilir. 1924 anayasası ile Güçler Ayrılığına geçilmiştir.

İL VE İLÇE YÖNETİMİ

Ülkemiz, başkent Ankara’dan yönetilir. Ancak ülkenin daha iyi yönetilmesi için il ve ilçe teşkilatları kurulmuştur. Ülkemizde 81 il ve 923 ilçe vardır.

İL YÖNETİMİ

• – İldeki en yetkili kişi Vali’dir.
• – Devletin ve Bakanların ildeki temsilcisidir.
• – Valiler ildeki vatandaşların eğitim, sağlık güvenlik ve diğer ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlar.
• – Valiler atama ile göreve gelir.
• – İl ve ilçelerdeki adalet kuruluşları ve askeri kuruluşlar, vali ve kaymakamın denetimi dışındadır.

VALİLİĞE BAĞLI KURUMLAR

• İl Milli Eğitim Müdürlüğü
• İl Sağlık Müdürlüğü
• İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
• Tarım İl Müdürlüğü
• İl Acil Afet Müdürlüğü
• Nüfus Müdürlüğü vb

İLÇE YÖNETİMİ

İlden daha küçük idari birimlere, ilçe adı verilir. Her il büyüklüğüne göre çeşitli sayıda ilçelerden oluşur.

İlçede en yetkili kişi, Kaymakam’dır. İçişlerine bağlı olarak çalışan kaymakamlar, görevlerini valinin denetiminde yaparlar. İlçenin denetiminden sorumludur.

– Kaymakamlar, bulundukları ilçede halkın şikâyetlerini dinler ve ihtiyaçlarının giderilmesi için gerekli önlemleri alır.

– Kaymakamlar ilçedeki vatandaşların eğitim, sağlık güvenlik ve diğer ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlar.

KAYMAKAMA BAĞLI KURUMLAR

• İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
• İlçe Emniyet Müdürlüğü
• İlçe Sağlık Müdürlüğü
• İlçe Nüfus Müdürlüğü

MERKEZİ YÖNETİM

Merkezi yönetim, devlet işlerinin başkentten yönetildiği idari sistemdir. Ülkemizin başkenti Ankara’dır.

Bu nedenle ülkemizin merkezi yönetim birimleri Ankara’da bulunur.

Ülkemizde merkezi yönetimin başında Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu bulunmaktadır.

CUMHURBAŞKANI:

• – Cumhurbaşkanı devletin başıdır.
• – Anayasa’nın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını kontrol eder.
• – Türkiye Cumhuriyeti’nin içeride ve dışarıda temsilcisidir.
• – Meclisin yaptığı yasaların kabulü, Başbakanı ve bakanları ataması gibi görevleri vardır.

NOT: Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir. Görev süresi 5 yıldır. Bir kimse en fazla 2 defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

NOT: Cumhurbaşkanlığı forsunda bulunan 16 yıldız, tarihte kurulan 16 Türk Devletini, ortada bulunan güneş ise Türkiye Cumhuriyetini temsil eder.

CUMHURBAŞKANI OLABİLME ŞARTLARI

1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

2- 40 yaşını doldurmuş olmak.

3- Yüksek Öğrenim görmüş olmak.

4- Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak.

CUMHURBAŞKANLARIMIZ:

1- M. Kemal Atatürk	5- Cevdet Sunay	9- Süleyman Demirel
2- İsmet İnönü	6- Fahri Korutürk	10- Ahmet Necdet Sezer
3- Celal Bayar	7- Kenan Evren	11- Abdullah Gül
4- Cemal Gürsel	8- Turgut Özal	12- Recep Tayyip Erdoğan

BAŞBAKAN:

Hükümetin başı olan Başbakan, Bakanlar Kuruluna başkanlık eder. TBMM üyeleri arasından cumhurbaşkanı tarafından atanır. Bakanlar Kurulunun (hükümetin) başkanıdır. Bakanlar arasında iş birliğini sağlar.

NOT: Başbakan, halkın oyları ile seçilen milletvekilleri arasından, Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Genelde en yüksek oyu alan parti başkanı görevlendirilir.

BAKANLAR KURULU:

Bakanlar Kurulu, Başbakan ve Bakanlardan oluşur. Bakanlar kuruluna “Hükümet” yada “Kabine” de denir. Bakanlar kurulunda devlet işleri görüşülerek karara bağlanır. Bakanlar bağlı bulunduğu bakanlığın en yüksek yöneticisidir.

NOT: Bakanlar, Başbakan tarafından belirlenir, Cumhurbaşkanının onayı ile göreve başlarlar.

BAKANLIKLAR:

Vatandaşların çeşitli alanlarda ihtiyaçlarını karşılamak için yasalara uygun bir şekilde bakanlıklar kurulur. Bakanlıklar yaptığı hizmetlere göre adlandırılmıştır.

Başlıca Bakanlıklar:

Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Avrupa birliği bakanlığı